Bireysel Emeklilik Otomatik Katılım Fonlar Mevzuat Bilgi Merkezi

Otomatik Katılım Fonları

Otomatik katılım sisteminde emeklilik şirketleri çalışanlara faizli ve faizsiz fon seçenekleri sunar. Sunulacak fonlar, sertifikanızın sistemde geçirdiği süreye bağlı olarak aşağıdaki şekilde değişir.

Fonun Sunulma Dönemi Birikimlerin Değerlendirileceği Fonlar
Başlangıç dönemi süresince
(Plana dahil olma bildirimi + 2 ay)
Başlangıç fonu
Başlangıç dönemi sonu Çalışan tercih belirtmezse sertifika sistemde 1 yılını tamamlayana kadar başlangıç fonu
Çalışan tercih belirtirse standart fon, başlangıç fonu veya diğer fonlar
Yürürlük tarihi + 1 yıl Çalışan tercih belirtmezse standart fon
Çalışan tercih belirtirse standart fon, başlangıç fonu veya diğer fonlar

Otomatik katılım hesaplarınızdaki birikimlerin ve ödediğiniz katkı paylarının fonlar arasındaki dağılım oranlarını veya tutarlarını yılda en fazla 12 kez değiştirebilirsiniz. Çalışan her fon dağılımı değişikliğinde, BEFAS üzerinden sunulan fonlar dâhil olmak üzere en fazla yirmi fon seçebilir.

Faiz İçermeyen BES fonları

Bireysel emeklilik sisteminde, faiz hassasiyeti taşıyan katılımcılar için faiz içermeyen enstrümanlara yatırım yapan, İslami finans kurallarına ve katılım bankacılığı prensiplerine uygun emeklilik yatırım fonları sunulmaktadır. 

Söz konusu faizsiz fonlar; ilgili emeklilik şirketinin danışma kurulu onayından geçmiş, alım satımının İslam dinine göre caiz olduğuna karar verilmiş, faizsiz ve katılım bankacılığı ilkelerine uygun olduğu konusunda görüş alınmış enstrümanlara yatırım yapmaktadır.

Faizsiz emeklilik yatırım fonlarının içeriğinde bulunan finansal enstrümanlar özetle şunlardan oluşabilmektedir;

  • Katılım bankalarında açılacak TL, EURO, USD katılma hesapları,
  • Faiz barındırmayan TL, USD, EURO cinsi varlıklar ile Altın, Gümüş gibi kıymetli madenleri içeren sermaye piyasası araçları,
  • Katılım endeksine ve katılım bankacılığı prensiplerine uygun hisse senetleri,
  • Altın ve kıymetli madenler,
  • Faizsiz menkul kıymet yatırım fonları (Girişim sermayesi yatırım fonu,  gayrimenkul yatırım fonu vb.),
  • Türkiye’de veya yurtdışında ihraç edilen sukuk (kira sertifikası) vb. faizsiz borçlanma araçları.



Fon Bilgileri

Başlangıç Fonu

Emeklilik şirketi, 2 aylık cayma süresince birikimlerinizin değerlendirilmesi için faizli ve faizsiz olmak üzere 2 adet başlangıç fonu sunar. Faiz içeren ürünlerin sunumuna imkan vermeyen şirketler sadece “faiz içermeyen” başlangıç fonu sunabilir.
Başlangıç fonlarından performansa dayalı ek fon işletim gideri kesintisi yapılamaz.
Başlangıç fonlarının yatırım yapabileceği varlıklar ve yatırım sınırlamaları aşağıdaki tabloda görülebilir.

Faizli Başlangıç Fonu
Yatırım Yapılabilecek Varlıklar Asgari Limit Azami Limit
TL mevduat ve/veya katılma hesabı %60 %80

Müsteşarlıkça ihraç edilen Türk Lirası cinsinden azami 184 gün vadeli ve/veya vadesine azami 184 gün kalmış

  • Borçlanma araçları,
  • Gelir ortaklığı senetleri,
  • Kira sertifikaları
%20 %40
  • Ters repo,
  • Takasbank ve/veya yurt içi organize para piyasası işlemleri,
  • Vaad sözleşmeleri
%0 %20


Faizsiz Başlangıç Fonu
Yatırım Yapılabilecek Varlıklar Asgari Limit Azami Limit
  • Türk Lirası cinsinden katılma hesapları
  • Bankalarca ihraç edilen borsada işlem gören Türk Lirası cinsinden azami 184 gün vadeli veya vadesine azami 184 gün kalmış kira sertifikaları
%60 %100
  • Vaad sözleşmeleri,
  • Türk Lirası cinsinden Müsteşarlıkça ihraç edilen184 gün vadeli ve/veya vadesine azami 184 gün kalmış
  • Gelir ortaklığı senetleri
  • Kira sertifikaları
%0 %40

Standart Fon

Otomatik katılım sertifikasında geçirdiğiniz bir yılın sonunda emeklilik şirketinize başlangıç fonunda devam etme ya da diğer fon türlerine geçme tercihinizi iletebilirsiniz.

Fon tercihinizi emeklilik şirketinize iletmezseniz, başlangıç fonunuzun faizli ya da faizsiz olma durumuna göre standart fona geçişiniz emeklilik şirketi tarafından gerçekleştirilir.

Emeklilik şirketiniz faizli ve faizsiz olmak üzere 2 adet standart fon sunar.  

Standart fonların yatırım yapabileceği varlıklar ve yatırım sınırlamaları aşağıdaki tabloda görülebilir.

Standart Fon
Yatırım Yapılabilecek Varlıklar Asgari Limit Azami Limit

Müsteşarlıkça ihraç edilen Türk Lirası cinsinden

  • Borçlanma araçları,
  • Gelir ortaklığı senetleri
  • Kira sertifikaları
%50 %90

Türk Lirası cinsinden mevduat ve katılma hesabı

%0 %40
  • Girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları,
  • Gayrimenkul yatırım fonu katılma payları,
  • Türkiye Varlık Fonu’nda ve/veya altyapı projelerine yatırım amacıyla kurulmuş şirketlerin ihraç ettiği sermaye piyasası araçları,
  • Müsteşarlıkça uygun görülen diğer sermaye piyasası araçları
%10 %50
Girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları %1 %50
  • Ters repo,
  • Takasbank ve/veya yurt içi organize para piyasası işlemleri,
  • Borsada işlem görmesi kaydıyla bankalar veya yatırım yapılabilir seviyede derecelendirme notuna sahip olan diğer ihraççılar tarafından ihraç edilen borçlanma araçları,
  • Niteliği itibari ile borçlanma aracı olduğu Sermaye Piyasası Kurulunca (Kurul) kabul edilecek sermaye piyasası araçları,
  • Kurul tarafından izahnamesi/ihraç belgesi onaylanan kira sertifikaları,
  • BIST 100, BIST Sürdürülebilirlik Endeksi ve Borsa İstanbul A.Ş. tarafından hesaplanan katılım endekslerindeki paylar,
  • Kıymetli madenler,
  • Kıymetli madenlere dayalı sermaye piyasası araçları,
  • Yatırım fonu katılma payları,
  • Borsa yatırım fonu katılma payları,
  • Yatırım ortaklığı payları, ipotek ve varlık teminatlı menkul kıymetler,
  • İpoteğe ve varlığa dayalı menkul kıymetler,
  • Aracı kuruluş ve ortaklık varantları,
  • Vaad sözleşmeleri
  • Müsteşarlıkça uygun bulunan diğer yatırım araçları
%0 %30
Ters repo ve Takasbank ve/veya yurtiçi organize para piyasası işlemleri %0 %2

Başlangıç Fonu veya Standart Fondan Ayrılma Tercihinde Bulunan Çalışanlara Sunulacak Diğer Fonlar

Otomatik katılım sisteminde emeklilik şirketiniz, başlangıç ve standart fonuna ek olarak aşağıda belirtilen risk kategorisine sahip fonları da sunar.

Başlangıç fonundan veya standart fondan ayrılmayı tercih etmeniz durumunda, emeklilik şirketinizin yapacağı risk profili anketi sonucuna göre size önerilecek olan ya da 4 farklı risk kategorisinden faizli fon, “Atak/Dinamik/Büyüme” ve “Agresif” risk kategorilerinden 2 adet faizsiz fon seçeneği arasından size uygun olanlarını tercih edebilirsiniz.

Sunulacak toplam değişken fon sayısı, 4’ü “faiz içeren”, 4’ü de “faiz içermeyen” olmak üzere toplamda 8 adedi aşamaz.


Başlangıç Fonu ve Standart Fon Harici Yatırım Seçenekleri Risk Değeri*
Muhafazakâr/ Temkinli 1-2
Dengeli 3-4
Atak/Dinamik/Büyüme 4-5
Agresif 5-7

Risk değerinin hesaplanması ile ilgili detaylı bilgilendirmeye, Sermaye Piyasası Kurulu’nun yayımladığı "Emeklilik Yatırım Fonlarına İlişkin Rehber"in "6.8. Fonun Risk Değeri'nin Hesaplanma Esasları" bölümünden ulaşabilirsiniz.